Tập sách chưa đến 200 trang nhưng chứa sức nặng của những người đàn bà xung quanh tuổi thơ tác giả Đinh Giang - Những người đàn bà phi thường.
Lấy bối cảnh đất nước đang trong giai đoạn đổi mới sau những cuộc chiến tàn khốc, hình ảnh người đàn bà hiện lên như những tấm băng rôn biểu ngữ tái thiết đất nước trong khi người đàn ông vẫn còn đang luyến tiếc thời vàng son quá vãng mà quên đi những chuyện tủn mủn rau dưa gạo muối củi lửa bếp núc vườn nhà. Đàn ông lo việc lớn, mà việc lớn là việc gì thì đàn bà chưa biết bởi họ bận chạy chợ lo miếng cơm cho gia đình như người mạ của tác giả. Bà không những lo cho đàn con đủ ăn đủ mặc mà còn vun vén cho những cuộc trú chân của người quen, bạn bè chồng trong ngoài chu đáo để chồng giữ thể diện, nở mày nở mặt với thiên hạ bà con chòm xóm.
Những người đàn bà của Đinh Giang không xa lạ mà gần gũi giản dị vô cùng, đó là người mạ, chị giúp việc, mẹ của cô bạn học cùng lớp, người đàn bà nửa mê nửa tỉnh ở nhờ trong khu nhà phụ cuối vườn vì bị chồng bỏ rơi, hay người chị họ được mai mối nhân duyên mà nước mắt lưng tròng trong ngày lễ vu quy. Mỗi người đàn bà dù sung sướng hay bần hàn đều mang trong mình một nét đẹp lấp lánh như con trai ngậm cát thành ngọc mà bao bọc vết thương của thời đại hay vết đau do người thân cứa rách. Họ đôi khi chỉ cần một cây son để điểm trang với đời, để soi gương tự cười tự khóc với nhọc nhằn thân phận, ấy vậy mà chưa bao giờ họ gục ngã. Tạo hóa hình như ban cho người đàn bà một sức mạnh vô hình mà chỉ có đàn bà mới hiểu thấu, mới xoay sở được với những cơn biến động cuộc đời.
Giữa nỗi cơ cực mưu sinh, người đàn bà không quên lưu giữ góp nhặt những niềm vui nhỏ bé. Người mạ của Đinh Giang cũng vậy, trong một lần chạy chợ bà bắt gặp một đôi lứa hôn nhau, bà vòng xe ngả khác để đôi uyên ương trọn một niềm hạnh phúc, nhưng bà cũng đã kịp lưu giữ chút hương vị ngọt ngào ấy mà về kể với con mình, như tâm hồn lãng mạn của người con gái xuân thì thuở mới biết yêu vẫn còn lẫn khuất đâu đó trong tâm hồn người đàn bà, mà năm tháng hay thời cuộc có phôi phai đi nhưng chớ thể xóa mờ, dù đôi tay có chai sần gót son đã dãi dầu mưa nắng, người đàn bà mới nghị lực và phi thường biết bao.
Sách mỏng nhưng không dễ để bạn đọc một lần, cứ vài ba trang lại gấp sách lại ngẫm nghĩ, nhất là những bạn đọc nữ, nhắm đôi mắt lại để nhớ về thời ấu thơ của mình có bóng dáng người bà, người mẹ, người chị…ẩn hiện đâu đó. Trong tâm tưởng mỗi người đều có cho riêng mình một người đàn bà phi thường quá đỗi bình dị mà đôi khi, mình chỉ giữ cho riêng mình, chỉ khi đọc những trang sách của Đinh Giang mới dám tưởng nhớ, mới dám rơi lệ xót xa. Rồi mai kia những người con gái sẽ lớn lên, sẽ làm đàn bà, sẽ một mình chống chọi với binh biến giữa đời, sẽ mang trong mình một sức mạnh vô biên mà người đàn ông cần cho một gia đình ấm êm hạnh phúc.
Đàn bà, có trải qua bao cuộc bể dâu, vẫn dịu dàng và phi thường đến lạ.
Bài: Phi Yến
