Cậu bé Alyosha - sau này trở thành đại thi hào của xứ sở bach dương, nhà văn Maksim Gorky - có tuổi thơ khổ cực với bao biến cố dữ dội. Mồ côi cha, Alyosha theo mẹ về quê ngoại. Cậu bé chứng kiến nhiều cảnh tượng khủng khiếp trong cuộc sống tối tăm không lối thoát, đồng thời cũng nhận được sự yêu thương che chở. Những năm tháng ấu thơ của một nhân cách lớn được chính ông kể lại, chân thực, chua sót nhưng cũng đầy chất thơ và chứa đựng bài học đường đời ý nghĩa.
Thời thơ ấu là cuốn sách đầu tiên trong bộ ba tự thuật của Maksim Gorky: Thời thơ ấu, kiếm sống, những trường đại học của tôi. Tác phẩm đã được dựng thành phim năm 1938.
